31 marca 2025r. rusza nabór wniosków w nowej odsłonie programu Czyste Powietrze.

Dzięki reformie programu ukierunkowanego na pomoc osobom szczególnie narażonym na ubóstwo energetyczne – uszczelniono zasady dofinansowań i wprowadzono rolę operatorów.

W programie wprowadzono?
-> Obowiązkowe potwierdzenie standardu energetycznego przed i po inwestycji.
-> Warunki najwyższego dofinansowania uzależnione od kryterium dochodowego i standardu energetycznego budynku.
-> Ogólnopolski system operatorów – bezpłatne wsparcie dla beneficjentów najwyższego i podwyższonego poziomu dofinansowania. Operatorzy programu bezpłatnie pomogą osobom o najniższych dochodach na ścieżce dofinansowania, realizacji przedsięwzięcia i jego rozliczenia. Operatorami w pierwszej kolejności będą gminy i wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej (WFOŚiGW).
-> Racjonalizacja wydatków – maksymalne kwoty dotacji w poszczególnych rodzajach kosztów kwalifikowanych, w tym limity dotacji jednostkowych na m2 powierzchni ocieplenia.

Dla kogo?
O dofinansowanie mogą występować osoby fizyczne, które są właścicielami lub współwłaścicielami domu jednorodzinnego lub wydzielonego w nim lokalu mieszkalnego z wyodrębnioną księgą wieczystą. Minimalny okres tej własności musi wynosić 3 lata przed złożeniem wniosku o dofinansowanie. Wymóg ten nie dotyczy sytuacji spadkowych. Ponadto muszą spełniać kryteria dochodowe określone w programie, a w przypadku najwyższego dofinansowania – także wymogi dotyczące standardu energetycznego budynku.
-> podstawowy poziom – do 40% dofinansowania, próg dochodu: 135 000 zł/rok,
-> podwyższony poziom – do 70% dofinansowania, próg dochodu:
     a) 2 250 zł/osobę w gospodarstwie wieloosobowym,
     b) 3 150 zł w gospodarstwie jednoosobowym,
     c)roczny przychód z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej – maksymalnie czterdziestokrotność kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę,
-> najwyższy poziom – do 100% dofinansowania, próg dochodu:
     a) 1 300 zł/osobę w gospodarstwie wieloosobowym,
     b) 1 800 zł w gospodarstwie jednoosobowym,
     c) lub otrzymywanie zasiłków (stały, okresowy, rodzinny, specjalny opiekuńczy),
-> roczny przychód z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej – maksymalnie dwunastokrotność kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę,
-> zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania w budynku powyżej 140 kWh/m2/rok.

Potwierdzony standard energetyczny domu
W ramach programu wprowadzono ponadto wymóg obowiązkowego potwierdzenia standardu energetycznego budynku – zarówno przed przeprowadzeniem inwestycji, jak i po. Mają do tego posłużyć:
-> przed realizacją przedsięwzięcia – audyt energetyczny wraz z dokumentem podsumowującym audyt energetyczny (określą, jaki jest stan energetyczny budynku i jakie prace należy wykonać, żeby zmniejszyć zapotrzebowanie na energię do ogrzewania),
-> po realizacji przedsięwzięcia – świadectwo charakterystyki energetycznej (potwierdzi zmniejszenie zapotrzebowania na energię do ogrzewania).

Oba te dokumenty muszą być podpisane przez osobę wpisaną do rejestru osób uprawnionych do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej (wykaz Ministerstwa Rozwoju i Technologii na stronie: https://rejestrcheb.mrit.gov.pl/rejestr- uprawnionych, powinny być poprzedzone wizytą w domu. Na audyt i świadectwo można również pozyskać dotację z programu Czyste Powietrze – łącznie do 1 600 zł.

Operator. Kto to, komu i w czym może pomóc?
W ramach reformy wprowadzono ogólnopolski system operatorów. Operatorzy będą bezpłatnie wspierać beneficjenta krok po kroku, od podjęcia decyzji o dofinansowaniu, przez realizację przedsięwzięcia aż do jego zakończenia i rozliczenia.
Najwyższy poziom dofinansowania będzie dostępny tylko przy wsparciu operatora. Podobna sytuacja dotyczy dotacji z prefinansowaniem. W przypadku poziomu podwyższonego będzie to opcja do wyboru.

Prefinansowanie na nowych zasadach
Prefinansowanie (zaliczka) w nowej odsłonie programu Czyste Powietrze możliwe jest tylko przez operatora i tylko w najwyższym oraz podwyższonym poziomie dofinansowania. Zaliczka wynosi do 35% i jest uwarunkowana przedłożeniem wraz z wnioskiem o dofinansowanie maksymalnie trzech umów z wykonawcami na realizację przedsięwzięcia. WFOŚiGW będzie wypłacał zaliczkę na konto wykonawcy na podstawie: dyspozycji beneficjenta, faktury zaliczkowej oraz listy sprawdzającej operatora, potwierdzającej spełnienie warunków programu.

Racjonalne wydatki
W nowym Czystym Powietrzu określone zostały maksymalne kwoty dotacji w poszczególnych rodzajach kosztów kwalifikowanych. Ograniczono także poziom dofinansowania do prac towarzyszących niezbędnych do realizacji przedsięwzięcia, ale niebędących jego głównym elementem. Wyznaczono limity dotacji jednostkowych na metr kwadratowy powierzchni ocieplenia stropów, podłóg i ścian oraz za okna.

Warto przypomnieć, że podatek od towarów i usług (VAT) nie jest kosztem kwalifikowanym, zatem jego koszt będzie ponosił zawsze beneficjent.

Lista zielonych materiałów i urządzeń tzw. lista ZUM
Beneficjenci programu Czyste Powietrze mogą skorzystać z https://lista-zum.ios.edu.pl/ która pomaga w wyborze urządzeń i materiałów kwalifikujących się dodofinansowania. Lista https://lista-zum.ios.edu.pl/ jest obowiązkowa w przypadku wyboru: pomp ciepła, kotłów zgazowujących drewno oraz kotłów na pellet. Obecnie na liście znajdują się tylko te pompy ciepła, które mają badania z europejskiego laboratorium, potwierdzające zadeklarowane przez producenta parametry urządzania.

Więcej informacji można uzyskać klikając:
https://czystepowietrze.gov.pl/wez-dofinansowanie/dokumenty-programowe/nowy-program-czyste-powietrze-obowiazujacy-od-31-marca-2025-r
oraz w Urzędzie Gminy Rozdrażew, ul. Rynek 1, pok. 22, tel. 62 722 13 05 wew. 40.